ΟΙ ΑΘΗΝΑΙΟΙ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
Στις 25 Απριλίου 1821 επαναστατικά σώματα, που είχαν συγκροτηθεί στα χωριά της Αττικής, μπήκαν στην πόλη, ύστερ’ από συνεννόηση με Αθηναίους και κήρυξαν την επανάσταση.
ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΚΑΙ ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Σα γνήσιοι απόγονοι των αρχαίων Αθηναίων οι νεώτεροι, όταν είδαν ότι ο κίνδυνος από τον εχθρό είχε περάσει, άρχισαν τον πόλεμο μεταξύ τους. Και μάλιστα πρωτοστάτησαν στη διχόνοια οι ίδιοι εκείνοι, που λίγο πριν είχαν δείξει τόση προθυμία να υπερασπίσουν την Ακρόπολη.
ΜΟΡΦΩΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΑΙΩΝ
Οι πολεμικές επιχειρήσεις δεν εμπόδισαν τους Αθηναίους να φροντίζουν και για την πνευματική και εκπολιτιστική πρόοδο της πολιτείας τους. Το παλιό αττικό πνεύμα επικρατεί και στους νεώτερους Αθηναίους. Και μέσα από τις φλόγες του πολέμου εναντίον του προαιώνιου εχθρού, αλλά και του εμφυλίου πολέμου, φροντίζουν για τη μόρφωση της νέας γενεάς.
Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΤΟΥ ΦΑΒΙΕΡΟΥ
Το 1825 οι Αθηναίοι συνεχίζουν την προσπάθειά τους για την οργάνωση της πολιτείας τους, παρά τον πόλεμο που συνεχίζεται στην επαναστατημένη Ελλάδα και τα θλιβερά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Ακρόπολη με τη δολοφονία του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Ο εμφύλιος πόλεμος, που είχε συνταράξει την Πελοπόννησο, δεν είχε αποφασιστικές συνέπειες για τους Αθηναίους.
Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΚΙΟΥΤΑΧΗ
Μετά την πτώση του Μεσολογγίου (11 Απριλίου 1826) ο Μεχμέτ Ρεσήτ πασάς, ο λεγόμενος Κιουταχής από τον τόπο της καταγωγής του, ελεύθερος πια από το αθάνατο πρόχωμα της Δυτικής Στερεάς Ελλάδος, στράφηκε προς την Ανατολική με στόχο την Αθήνα. Η πτώση του Μεσολογγίου και οι κινήσεις του Κιουταχή κατατάραξαν τους Αθηναίους.
ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ. ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ
Ο Καραϊσκάκης, μετά τις νίκες του στη Στερεά Ελλάδα, είχε αρχίσει να περισφίγει τον Κιουταχή που πολιορκούσε την Ακρόπολη. Και είχε εδραιωθεί η πεποίθηση στο στρατόπεδό του ότι σύντομα θα απαλλασσόταν η Αττική από τον τουρκικό στρατό και θα ολοκληρωνόταν ο θρίαμβος του Καραϊσκάκη. Δύο μοιραία σφάλματα υπήρξαν αποφασιστικά στην πορεία των πολεμικών επιχειρήσεων.
ΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
Ύστερ’ από την παράδοση της Ακροπόλεως στον Κιουταχή, οι περισσότεροι από τους Αθηναίους είχαν μαζευτεί στην Αίγινα. Εκεί έμειναν η Δημογεροντία και ο Επίσκοπος Αθηνών Νεόφυτος. Οι πιο φτωχοί λιμοκτονούσαν. Δουλειές δεν υπήρχαν και πολλοί αναγκάστηκαν να καταταγούν στα σώματα των ατάκτων για να ζήσουν. Η άφιξη του Καποδίστρια στην Αίγινα (12 Ιανουαρίου 1828) διόρθωσε κάπως την κατάσταση των προσφύγων Αθηναίων.
ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
Μετά τη δολοφονία του Κυβερνήτη, η αναρχία και ο εμφύλιος πόλεμος επικράτησαν στην Ελλάδα.
Η ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΤΟ 1830 – 1833
Στο διάστημα της Επαναστάσεως τα σπίτια των Αθηναίων είχαν ερειπωθεί και ο περίφημος ελαιώνας της Αττικής είχε καταστραφεί στο μεγαλύτερο μέρος του από τις μάχες που έγιναν γύρω από την Ακρόπολη και τη μεγάλη πυρκαϊά του 1830.
ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΠΑΡΑΔΙΔΟΥΝ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ
Το 1833 οι Αθηναίοι γιόρτασαν το πρώτο ελεύθερο Πάσχα. Δύο ημέρες πρωτύτερα, η τελευταία τουρκική φρουρά παρέδιδε την Ακρόπολη, που εξακολουθούσε να την κρατεί και μετά την άφιξη του Όθωνος στην Ελλάδα.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ
Πριν ακόμη η Αθήνα γίνει πρωτεύουσα, ευτύχησε να αποκτήσει το πρώτο αξιόλογο ξενοδοχείο.