Η ανεκτίμητη δωρεά του Αρχείου της Μάρως Βουγιούκα στον «Σύλλογο των Αθηναίων», του οποίου η ίδια ήταν κραταιό μέλος, αποτελεί θησαυρό για την ιστορία της πόλης των Αθηνών. Το αρχείο δώρισε η ίδια σε συνδυασμό με πάνω από 200 σπάνιες εκδόσεις προσφορά προς τη Βιβλιοθήκη του «Συλλόγου των Αθηναίων» καθώς, επίσης, και συσκευές προβολής slides, κινηματογράφησης, ραπτικής και γραφομηχανές από την προσωπική της συλλογή.
Το τρέχον διάστημα το ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΡΩ ΒΟΥΓΙΟΥΚΑ βρίσκεται σε διαδικασία δεύτερου επιπέδου ταξινόμησης και ψηφιοποίησης.
ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΑΡΧΕΙΟΥ
Το «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΡΩ ΒΟΥΓΙΟΥΚΑ» (Φ/Α.Μ.ΒΟΥΓ/Σ.Α) περιέχει περίπου 11.500 slides που προέρχονται είτε από το προσωπικό αρχείο της Μ. Βουγιούκα είτε από πλήρεις σειρές του εμπορίου. Καταλαμβάνει ένα τεράστιο εύρος τοποθεσιών της Ελλάδος και του εξωτερικού, όπως επίσης και θεματικές σειρές (γεγονότα, φυσικές καταστροφές, φύση, εκδηλώσεις, μουσεία κ.α.).
Ειδικότερα, το μεγαλύτερο μέρος των εικόνων αφορά τις δεκαετίες 1970, ‘80 και ’90 και είναι κατά κύριο λόγο ταξινομημένο με σήμανση και περιγραφή των τοποθεσιών ανά πλακίδιο. Όσον αφορά την Αθήνα και την ευρύτερη Αττική στο «ΑΡΧΕΙΟ ΒΟΥΓΙΟΥΚΑ» αποτυπώνεται κάθε γωνιά, δρόμος και αξιοθέατο της πόλης προσφέροντάς μας μία πλήρη χαρτογράφηση της πρωτεύουσας από τα έμπειρα μάτια της αποδημήσασας συγγραφέως και ερευνήτριας. Οι αποτυπώσεις της Αθήνας έχουν ψηφιοποιηθεί στο σύνολο τους στο παρελθόν από τον «Σύλλογο των Αθηναίων» με σκοπό τη διάσωση και διαφύλαξη του σπάνιου υλικού. Εκτός από την Αθήνα, οι φωτογραφίες καλύπτουν τους περισσότερους νομούς της Ελλάδος και μάλιστα σε διαφορετικές χρονολογίες ενώ εντυπωσιακό είναι το υλικό που διασώζεται από προορισμούς του εξωτερικού σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική.
Το δεύτερο μέρος του Αρχείου περιλαμβάνει το ερευνητικό έργο της Μάρως Βουγιούκα σχετικά με τη σημασία της ονομασίας των οδών της Αθήνας και των Προαστείων της, του Πειραιά και του Ναυπλίου. Το συγγραφικό δίδυμο Μάρω Βουγιούκα και Βασίλης Μεγαρίδης «εφηύραν» τη λέξη «ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ» θέλοντας να αποδώσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το περιεχόμενο των εκδόσεων τους για τη σημασία και την προέλευση της ονομασίας των δρόμων των ιστορικών ελληνικών πόλεων.
Το «ΑΡΧΕΙΟ ΒΟΥΓΙΟΥΚΑ» (ΑΡΧ.Μ.ΒΟΥΓ/Σ.Α) του «Συλλόγου των Αθηναίων» διακρίνεται στις εξής βασικές κατηγορίες που αντιστοιχούν στα μεγάλα συγγραφικά εγχειρήματα της δωρήτριας.
Α) ΑΡΧΕΙΟ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΗΣ
Το ΑΡΧΕΙΟ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΗΣ περιλαμβάνει δεσμίδες χειρόγραφων σημειώσεων που αφορούν τις οδούς της Αθήνας και αποτελούν το ερευνητικό έργο της Μάρως Βουγιούκα με τίτλο:
“Οδωνυμικά -Η σημασία των ονομάτων των οδών της Αθήνας”
Α’ Έκδοση (2 τόμοι), 1990, Δήμος Αθηναίων -Πνευματικό Κέντρο
Β’ Έκδοση (2 τόμοι), 1993, Δήμος Αθηναίων -Πνευματικό Κέντρο
Γ’ Έκδοση Ολοκληρωμένη (3 τόμοι), 1987, Δήμος Αθηναίων -Πολιτισμικός Οργανισμός
Εκτείνεται σε τρία αρχειακά κουτιά μεγάλου μεγέθους:
- ΑΡΧΕΙΟ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΗΣ Α-Ι
- ΑΡΧΕΙΟ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΗΣ Κ-Ρ, ΠΛΑΤΕΙΕΣ
- ΑΡΧΕΙΟ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΗΣ Σ-Ω
Β) ΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Το ΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ περιλαμβάνει δεσμίδες χειρόγραφων σημειώσεων και έγγραφα που αφορούν της οδούς του Πειραιά, της Νίκαιας και της Νεαπόλεως για το συγγραφικό πόνημα της Μάρως Βουγιούκα με τίτλο:
“Οδωνυμικά του Πειραιά”, 1996, Εκδόσεις Φιλιππότη
Γ) ΑΡΧΕΙΟ ΠΡΟΑΣΤΕΙΩΝ
To ΑΡΧΕΙΟ ΠΡΟΑΣΤΕΙΩΝ περιλαμβάνει χειρόγραφες σημειώσεις, εκδόσεις ανά δήμο των προαστείων της Αθήνας, επιστολές προς τους δήμους και τις κοινότητες και αρθρογραφία στον Τύπο. Αφορά το ερευνητικό έργο με τίτλο: “Οδωνυμικά των Προαστίων της Αθήνας” (3 τόμοι), 2002, Δήμος Αθηναίων – Πολιτισμικός Οργανισμός.
Εκτείνεται σε δύο φακέλους με χειρόγραφες δεσμίδες ανά οδό και σε ένα αρχειακό κουτί με τίτλο «Προάστεια 2002» και 27 υποφακέλους:
- ΔΗΜΟΣ ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ
- ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ
- ΔΗΜΟΣ ΒΟΥΛΑΣ
- ΔΗΜΟΣ ΒΥΡΩΝΟΣ
- ΔΗΜΟΣ ΓΛΥΦΑΔΑΣ
- ΔΗΜΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥΠΟΛΕΩΣ
- ΔΗΜΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ
- ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ
- ΔΗΜΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ
- ΔΗΜΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ
- ΔΗΜΟΣ Ν. ΣΜΥΡΝΗΣ
- ΔΗΜΟΣ Ν. ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ
- ΔΗΜΟΣ Ν. ΨΥΧΙΚΟΥ
- ΔΗΜΟΣ Ν. ΙΩΝΙΑΣ
- ΔΗΜΟΣ ΠΑΠΑΓΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΠΕΥΚΗΣ
- ΔΗΜΟΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ
- ΔΗΜΟΣ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΧΟΛΑΡΓΟΥ
- ΔΗΜΟΣ ΨΥΧΙΚΟΥ
- ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ
Δ) ΣΥΝΘΕΤΑ
Το τέταρτο τμήμα του αρχείου περιλαμβάνει σημειώσεις για την αρθρογραφία της Μάρως Βουγιούκα, για ταξίδια στο εξωτερικό (π.χ. Άγιοι Τόποι), για ξεναγήσεις στην Αθήνα καθώς και το υπόλοιπο συγγραφικό έργο της, όπως για παράδειγμα:
α) η έκδοση “Οδωνυμικά του Ναυπλίου” σε συνεργασία με τη Νέλλη Χρονοπούλου
β) η έκδοση «Κουκάκι -Φιλοπάππου -Γαργαρέττα», 2006, Εκδόσεις Φιλιππότη
γ) καθώς και άρθρα της όπως το κείμενο της για το τεύχος 107 του 2001 των «Αθηναϊκών» του «Συλλόγου των Αθηναίων» με τίτλο : «Παράξενα απαντήματα στους δρόμους της Αθήνας»
Δ) ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ-ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ-ΕΝΤΥΠΑ
Το τέταρτο μέρος του αρχείου εκτείνεται σε δύο αρχειακούς φακέλους και περιλαμβάνει αλληλογραφία της Μάρως Βουγιούκα και του Βασίλη Μεγαρίδη, επιστολές από φορείς συμπεριλαμβανομένου και του «Συλλόγου των Αθηναίων», έντυπα και αποκόμματα εφημερίδων με άρθρα της συγγραφέως ή πηγές βιβλιογραφίας για το ερευνητικό της έργο.
Επιμέλεια: Έλενα Γκοτσίνα